Od początku 2021 r. obywatele Wielkiej Brytanii oraz członkowie ich rodzin mieszkający w Polsce będą mogli składać wnioski o wydanie nowych dokumentów pobytowych. Będą one potwierdzały korzystanie z uprawnień beneficjenta Umowy Wystąpienia przy przekraczaniu granic i podczas pobytu w Polsce.
W dniu 1 lutego 2020 r. Wielka Brytania opuściła Unię Europejską. Zgodnie z umową o wystąpieniu z UE do końca 2020 r. obowiązywał tzw. okres przejściowy.
Główne założenia Umowy Wystąpienia to:
- wprowadzenie okresu przejściowego od daty wejścia w życie umowy do 31 grudnia 2020 r. W jego trakcie zasady pobytu oraz pracy obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin w Polsce pozostały bez zmian. Swoboda przepływu osób pomiędzy Wielką Brytanią a UE została w tym okresie utrzymana;
- po zakończeniu okresu przejściowego obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin będą posiadać prawo pobytu w Polsce jeśli:
- korzystali z prawa pobytu w Polsce zgodnie z prawem UE przed zakończeniem okresu przejściowego,
- w dalszym ciągu mieszkają w Polsce;
- prawo stałego pobytu będzie przysługiwać, co do zasady, po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu. Okresy legalnego pobytu lub pracy zgodnie z prawem Unii, przypadające na czas przed zakończeniem okresu przejściowego i po nim, będą wliczane do wymaganego okresu uprawniającego do nabycia prawa stałego pobytu;
- potwierdzeniem posiadania prawa pobytu lub prawa stałego pobytu będzie dokument zawierający adnotację, że został wydany zgodnie z umową wystąpienia;
- dokumenty (w formie przypominającej dowód osobisty) będą wydawały urzędy wojewódzkie właściwe ze względu na miejsce pobytu.
Zakończenie okresu przejściowego
Po zakończeniu okresu przejściowego, od 1 stycznia 2021 r. obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin będą posiadać prawo pobytu w Polsce co do zasady na dotychczasowych warunkach jeśli:
- korzystali z prawa pobytu w Polsce zgodnie z prawem UE przed zakończeniem okresu przejściowego (dotyczy to także obywateli Zjednoczonego Królestwa, którzy wjechali do Polski po dacie Brexitu, a przed upływem okresu przejściowego);
- w dalszym ciągu mieszkają w Polsce.
Dla nabycia i zachowania uprawnień beneficjenta Umowy Wystąpienia istotna będzie ciągłość pobytu bezpośrednio przed upływem okresu przejściowego oraz po jego upływie.
Bezwarunkowe pobyty do 3 miesięcy (bez konieczności spełniania warunków dotyczących pobytów przekraczających 3 miesiące) będą także uwzględniane. Obywatele Zjednoczonego Królestwa nie będą musieli przebywać w Polsce w dniu 31 grudnia 2020r., aby posiadać uprawnienia pobytowe na podstawie Umowy Wystąpienia. Dopuszczalne są nieobecności (przerwy w pobycie) jakie mają zastosowanie do celów nabycia prawa stałego pobytu. Zasada ta będzie miała zastosowanie także do oceny ciągłości pobytu w Polsce po upływie okresu przejściowego.
W zakresie wydawania dokumentów pobytowych beneficjentom Umowy Wystąpienia stosowany będzie system deklaratoryjny. Nie będzie obowiązku uzyskania nowego statusu oraz dokumentu pobytowego, jako warunku legalnego pobytu w Polsce. Osoby kwalifikujące się do prawa pobytu na tej podstawie będą natomiast uprawnione do otrzymania (zgodnie z warunkami określonymi w dyrektywie 2004/38/WE) dokumentu pobytu zawierającego oświadczenie, że został wydany zgodnie z Umową Wystąpienia.
Biorąc pod uwagę praktyczne względy, zaleca się aby wszyscy beneficjenci Umowy Wystąpienia uzyskali nowe dokumenty pobytowe. Ich posiadanie ułatwi korzystanie z uprawnień beneficjenta przy przekraczaniu granic i podczas pobytu na terytorium Polski.
Więcej informacji na stronie rządowej brexit.gov.pl, Komisji Europejskiej oraz na stronach Urzędu ds. Cudzoziemców:
Zasady pobytu obywateli Wielkiej Brytanii w Polsce po Brexicie
IOM support to the British nationals based in Poland
Źródło: UDSC
