Słownik pojęć

Do państw obszaru Schengen należą: Austria, Belgia, Bułgaria, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Szwecja, Włochy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry, Chorwacja, a także Szwajcaria, Liechtenstein, Norwegia i Islandia (ostatnie 4 państwa to państwa obszaru Schengen nie należą do UE). Irlandia i Cypr są państwami członkowskimi UE, które nie należą do państw obszaru Schengen.

Państwo, które nie jest członkiem Unii Europejskiej, Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Państwo, które jest członkiem Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy.

Dokument podróży zawierający dane biometryczne jego posiadacza.

Zarządzanie firmą, możliwe po powołaniu uchwałą wspólników sp. z o.o. na stanowisko członka zarządu lub prezesa zarządu. Prokurentem jest osoba, której wspólnicy sp. z o.o. udzielili pełnomocnictwa do działania w imieniu zarządu spółki. Informacje o osobach powołanych do zarządzania przedsiębiorstwem oraz prokurentach znajdziesz w Krajowym Rejestrze Sądowym KRS.

Pisemne oświadczenie upoważniające wyznaczoną osobę do dokonywania w Twoim imieniu określonych czynności np. składania wniosków i dokumentów, odbierania korespondencji itp. Zakres upoważnienia zależy od Ciebie. Pełnomocnik będzie mógł działać w Twoim imieniu dopiero po złożeniu oryginału pełnomocnictwa w urzędzie. Wyznaczenie pełnomocnika podlega opłacie skarbowej.

Osoba, której udzielono upoważnienia do dokonywania w Twoim imieniu określonych czynności np. składania wniosków i dokumentów, odbierania korespondencji itp. Zakres upoważnienia zależy od Ciebie. Pełnomocnik będzie mógł działać w Twoim imieniu dopiero po złożeniu oryginału pełnomocnictwa w urzędzie. Opłata skarbowa za pełnomocnictwo wynosi 17 zł, nie trzeba jej uiszczać m.in. wtedy gdy pełnomocnikiem jest małżonek, wstępni, zstępni czy też rodzeństwo.

Numer PESEL to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, który pozwala na łatwą identyfikację osoby, która go posiada. Numer PESEL zawiera datę urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci oraz liczbę kontrolną. Numer PESEL jest powszechnie używany w kontaktach z różnymi instytucjami oraz w obiegu prawnym np.:

  • wszelkie sprawy urzędowe np. ślub, zmiana miejsca zamieszkania, kwestie spadkowe czy sądowe
  • wykorzystanie numeru w związku z rozpoczęciem pracy w postaci: umowy o pracę, umowy o dzieło czy umowy zlecenie
  • identyfikacji klientów i zakupu niektórych usług publicznych np. bilety miesięczne komunikacji miejskiej
  • zeznania podatkowe osób nie prowadzących działalności gospodarczej
  • usługi finansowe np. założenie konta bankowego, wzięcie kredytu
  • założenie własnej firmy np. jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej
  • opieka medyczna - weryfikacja czy osoba ma ubezpieczenie czy też wskazanie numeru PESEL na zwolnieniu lekarskim
  • umowy cywilno-prawne np. sprzedaż czy kupno samochodu
  • i inne...

Posiadanie numeru PESEL z przypisanym mu statusem „UKR” stanowi urzędowe poświadczenie posiadania uprawnienia do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnień towarzyszących, wynikających z poszczególnych przepisów ustawy specjalnej, m.in. związanych z wykonywaniem w Polsce pracy. 

Wyjazd z Polski na okres powyżej 30 dni powoduje utratę statusu cudzoziemca UKR i jego automatyczną zmianę na status NUE. 

Chcesz sprawdzić swój status PESEL UKR? Najprostszym i najszybszym sposobem na sprawdzenie swojego statusu UKR jest skorzystanie z dedykowanej rządowej strony: https://www.gov.pl/web/ua.

Aby uzyskać dostęp do danych, musisz posiadać profil zaufany eGo. Możesz go założyć korzystając z kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub bankowości internetowej. Szczegółowe informacje znajdziesz TUTAJ

Zgoda na pobyt ze względów humanitarnych to rodzaj pobytu który jest przyznawany cudzoziemcom, których z ważnych powodów nie można zobowiązać do powrotu do kraju ojczystego np. zobowiązanie do powrotu naruszałoby prawo do życia rodzinnego. Pobyt przyznawany jest przez Straż Graniczną.

Cudzoziemiec, któremu udzielono tej zgody nie może ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce ani też o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Może za to uzyskać zezwolenie na pobyt stały.

Zgoda na pobyt ze względów humanitarnych udzielona przez Straż Graniczną uprawnia członka rodziny cudzoziemca, który ją otrzymał do ubiegania się o pobyt w celu połączenia z rodziną a w konsekwencji udzielenia zezwolenia uprawniającego tego członka rodziny do wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.

 

Pobyt humanitarny z uwagi na posiadanie wizy D21 to zezwolenie na pobyt czasowy udzielane tylko obywatelom Białorusi, którzy bezpośrednio przed złożeniem wniosku o pobyt czasowy posiadali ważną wizę krajową o symbolu D21. Zezwolenie udzielane jest przez właściwego wojewodę.

Przebywając na podstawie tego zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego ze względów humanitarnych z uwagi na posiadanie wizy D21 cudzoziemiec może ubiegać się o dalszą legalizację pobytu na zwykłych zasadach jak  zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.

W przypadku otrzymania przez cudzoziemca zezwolenie na pobyt czasowy ze względów humanitarnych z uwagi na posiadanie wizy D21, członek rodziny takiego cudzoziemca może ubiegać się o udzielenie zezwolenia ze względu na inne okoliczności, które to zezwolenie nie uprawnia członka rodziny do wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.

Narodowy operator pocztowy tj. firma wybrana do doręczania przesyłek urzędowych w Polsce.

Jeżeli postepowaie zostało zawieszone na Twój wniosek, w każdej chwili możesz złożyć wniosek o jego podjęcie. Nie wymaga on szczególnego uzasadnienia. Wystarczy, że napiszesz że zawieszone postępowanie może być znów prowadzone. jeśli zmieniłeś adres do korespondencji, powiadom nas o tym.  Masz 3 lata na złożenie wniosku o podjęcie postępowania. Termin liczy się od daty zawieszenia postępowania. Jeżeli tego nie zrobisz, przyjmiemy, że wycofujesz swój wniosek i postępowanie zostanie zakończone.

Dokument wydawany cudzoziemcowi, który nie posiada ważnego paszportu np. utracił paszport, okres ważności paszportu się skończył i nie ma On możliwości uzyskania nowego paszportu np. w Polsce nie ma ambasady kraju pochodzenia cudzoziemca. Warunkiem wydania polskiego dokumentu podróży jest posiadanie zezwolenia na pobyt stały, pobyt rezydenta długoterminowego UE, ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych. Polski dokument podróży wydawany jest na okres 1 roku i w tym czasie uprawnia do przekraczania granicy.

Dokument wydawany osobie, która nie posiada żadnego obywatelstwa i która przebywa w Polsce bez paszportu. Dokument wydawany jest na okres 1 roku i w tym czasie potwierdza tożsamość posiadacza. Polski dokument tożsamości nie potwierdza obywatelstwa i nie uprawnia do przekraczania granicy.

Za osobę posiadającą polskie pochodzenie uznaje się osobę deklarującą narodowość polską oraz posiadającą przynajmniej jednego rodzica lub dziadka, albo dwoje pradziadków którzy posiadali narodowość polską a także wykazującą swój związek z polskością.

Jeśli Twój wniosek nie został rozpatrzony w terminie lub jest rozpatrywany dłużej niż to konieczne, masz prawo złożyć pisemne ponaglenie. Ponaglenie adresujesz do organu II instancji, ale składasz je w urzędzie, w którym prowadzone jest Twoje postępowanie. Ponaglenie wraz z Twoim wnioskiem i dokumentami prześlemy do organu II instancji w celu jego rozstrzygnięcia. 

Aktualnie bieg terminów załatwiania spraw z zakresu legalizacji pobytu, o którym mowa powyżej został zawieszony do 30 września 2025 r. 

Zmiany dotyczące wydłużenia do 30 września 2025 r. zawieszenia biegu terminów załatwiania spraw z zakresu legalizacji pobytu określone zostały w ustawie z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw.

Zawieszenie biegu terminów wprowadzono w związku ze znaczącym dodatkowym obciążeniem urzędów wojewódzkich w kontekście obecnego masowego napływu cudzoziemców z terytorium Ukrainy i zjawisk temu towarzyszących. Celem regulacji jest umożliwienie dostosowania procedur i funkcjonowania administracji do zaistniałej wyjątkowej sytuacji migracyjnej. 

W okresie zawieszenia terminów wojewoda nie ma obowiązku informowania strony lub ich pełnomocników o niezałatwieniu sprawy w terminie, a także nie przekazuje do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców ponagleń składanych w ww. sprawach na bezczynność lub na przewlekłe prowadzenie postępowań przez organy I instancji.

Zaprzestanie czynności przez organ prowadzący postępowanie w ww. sprawach lub ich dokonywanie z opóźnieniem, w okresie do 30 września 2025 r., nie może być podstawą wywodzenia środków prawnych dotyczących bezczynności, przewlekłości lub naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki.

Dokument wydawany w trakcie postępowania, dotyczący poszczególnych etapów procedury – np. zawieszenie postępowania. Postanowienie nie rozstrzyga co do istoty wniosku – nie kończy postępowania. Postanowienie wysyłamy na adres podany przez Ciebie we wniosku o legalizację pobytu lub na adres pełnomocnika, którego wyznaczyłeś. Możesz złożyć zażalenie, jeżeli nie zgadzasz się z postanowieniem.

Dokument wydany przez urząd miasta/gminy, w którym zgłosiłeś miejsce zamieszkania podczas swojego pobytu w Polsce, wskazujący adres, Twoje dane osobowe oraz okres, na jaki dokonałeś zameldowania. Do dokonania rejestracji konieczne będzie złożenie tytułu prawnego do lokalu i zgody właściciela lokalu.

Wymagane jest gdy starasz się o pobyt rezydenta długoterminowego UE lub uznanie za obywatela polskiego. Spełniasz to kryterium jeśli:

  • posiadasz państwowy certyfikat znajomości języka polskiego na poziomie co najmniej B1 spełniasz to kryterium. Jest to certyfikat wystawiony przez Państwową Komisję Poświadczania Znajomości Języka Polskiego. Informacje na ten temat znajdziesz na stronie certyfikatpolski.pl;
  • certyfikaty następujących instytucji:

    a) European Consortium for the Certificate of Attainment in Modern Languages (ECL),

    b)  telc GmbH, WBT Weiterbildungs-Testsysteme GmbH (TELC);

    3) zaświadczenie potwierdzające znajomość języka polskiego zgodnie z Europejskim Systemem Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy wydane przez uczelnię* po zaliczeniu zajęć z języka polskiego jako obcego albo ukończeniu innej formy kształcenia w zakresie języka polskiego jako obcego;

  • świadectwo nabycia uprawnień do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego wydane przez Ministra Sprawiedliwości według wzoru określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1326) albo zaświadczenie potwierdzające wpis na listę tłumaczy przysięgłych.

  • świadectwo ukończenia w Rzeczypospolitej Polskiej szkoły w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm.) lub uczelni w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z wykładowym językiem polskim;

  • świadectwo ukończenia szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim za granicą, odpowiadającej szkole lub uczelni w rozumieniu, odpowiednio, art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe lub ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

 

* zatwierdzoną przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu podjęcia lub kontynuacji studiów zgodnie z art. 144 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2023 r. poz. 519, 185 i 547), albo niepodlegającą obowiązkowi zatwierdzenia zgodnie z art. 144 ust. 5 ustawy i w stosunku do której nie została wydana decyzja o zakazie przyjmowania cudzoziemców, o której mowa w art. 144a ust. 1 ustawy.

 

Jeśli nie uzupełnisz braków formalnych wniosku, Twój wniosek nie będzie rozpatrywany, pozostawimy go bez rozpoznania, sprawa będzie zakończona.

Praca, która wymaga uzyskania zezwolenia na pracę sezonową. Praca najczęściej wykonywana w rolnictwie, leśnictwie i rybactwie oraz działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi. Wykaz działalności uznawanych za pracę sezonową określa rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową dla cudzoziemca.

Każdy, kto zatrudnia chociaż jednego pracownika. Praca w Polsce może być wykonywana na różnych zasadach, określonych w umowie z osobą, która Cię zatrudnia. Pracodawca podpisuje z Tobą umowę o pracę albo gdy zleca Ci wykonanie określonych zadań umowę – zlecenie. W szczególnych przypadkach, np. gdy masz do zrealizowania konkretną usługę. np. napisać program komputerowy  - możesz także być zatrudniony na podstawie umowy o dzieło. Każda umowa powinna być podpisana przez obie strony, czyli przez Ciebie i pracodawcę. Powinna też wskazywać rodzaj pracy lub przedmiot zlecenia/dzieła, określać czas i miejsce wykonania oraz Twoje wynagrodzenie. Jeśli nie rozumiesz treści dokumentu, który masz podpisać, poproś osobę, która chce Cię zatrudnić o przetłumaczenie dokumentu na Twój język. Pamiętaj, że poza podpisaniem umowy, żeby podjąć w Polsce legalną pracę, musisz spełnić określone warunki. 

Pracodawca, do którego skierowała Cię agencja pracy tymczasowej. Pracodawca/Zleceniodawca użytkownik występuje tylko wtedy, gdy do stosunku pracy będą stosowane przepisy ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, a pracodawcą jest Agencja Pracy.

pracownik wykonawcy kontraktowego USA - oznacza osobę fizyczną, która nie jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej ani osobą zamieszkałą na stałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która pozostaje w stosunku pracy z wykonawcą kontraktowym USA i która wykonuje pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z umową lub umową o podwykonawstwo na dostawy towarów lub świadczenie usług siłom zbrojnym USA

Dokument, który potwierdza, że jesteś ubezpieczony w prywatnej firmie.

Przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej to kwota dochodu ustalona na podstawie danych statystycznych z danego roku dla całego kraju bądź województwa ogłaszana przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Sprawdź wysokość tej kwoty na poszczególne województwa tutaj.

Wizę krajową możesz przedłużyć przebywając w Polsce, jeśli spełniasz warunki określone przepisami. Wizę krajową możemy przedłużyć jednokrotnie. Okres pobytu na podstawie przedłużonej wizy krajowej nie może przekroczyć 1 roku. Szczegółowe informacje znajdziesz na stronie internetowej https://www.poznan.uw.gov.pl/przedluzenie-wizy-krajowej)

Dokument, który uprawnia do wykonywania legalnej pracy w Polsce pod warunkiem, że cudzoziemiec ma legalny pobyt np. ważną wizę, zezwolenie na pobyt czasowy. Przedłużenie zezwolenia na pracę wydawane jest na wniosek pracodawcy. Warunkiem jego wydania jest wcześniejsze posiadanie zezwolenia na pracę na rzecz tego samego pracodawcy. Szczegółowe informacje znajdziesz na stronie internetowej https://www.poznan.uw.gov.pl/zezwolenia-na-prace/przedluzenie-zezwolenia....

Przedstawicielstwo reprezentujące za granicą rząd swojego kraju np. ambasada, konsulat.

Wykonywanie pracy w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty w oddziale lub przedstawicielstwie pracodawcy macierzystego, którego siedziba znajduje się poza granicami Unii Europejskiej.

Okresy, w których przebywałeś poza granicami Polski. Ich długość jest ważna, jeżeli chcesz uzyskać zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub pobyt stały ze względu na małżeństwo. Pobyt przerywa wyjazd z Polski na okres przekraczający 6 miesięcy lub gdy wszystkie pobyty poza Polską przekroczą 10 miesięcy, chyba że wyjazd związany był z wykonywaniem obowiązków zawodowych lub świadczeniem pracy na rzecz pracodawcy, którego siedziba znajduje się na terytorium Polski lub szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności poza granicami Polski, odbyciem praktyk lub uczestniczeniem w zajęciach ujętych w programie studiów na polskiej uczelni.

Czynności dowodowe w postępowaniu, które służą wyjaśnieniu faktów, dowodów zebranych w toku procedury. Przesłuchanie prowadzi pracownik urzędu w języku polskim. Jeśli nie znasz języka polskiego, możesz przyprowadzić na przesłuchanie tłumacza.